IELTS imtihonini topshirish bo’yicha deyarli barcha tavsiyalar berilgan. Shunday bo’lishiga qaramay asosiy savolga qaytamiz: o’zingizga kerakli ballni olish uchun, o’zingizga ishonch hosil qilish uchun nima qilish kerak?

Umumiy tavsiyalardan biroz chetlashamiz va IELTSdan 8.0 ball olgan talabalar tajribasi bilan tanishamiz.

LISTENING

1. Tashkiliy masalalarni o’ylamang.
   “Nimaga aynan bu masalaga to’xtalganimni tushuntiraman: Listening materiallari sifati juda past yoki umuman tushunarsiz bo’lgan. Men, bu imtihonda pand beradi deb o’ylardim. Hayotda bunday muammo bo’lmasligi mumkin, suhbat davomida eshitmay qolsangiz, qayta so’rashingiz, sekinroq gapirishini iltimos qilishingiz mumkin. Lekin mening qo’rquvlarim o’zini oqlamadi. IELTS imtihonlarida audiolar juda yuqori sifat darajasida edi va bunday tashkiliy ishlarni o’ylamaslik kerakligini tushunib yetdim.”
2. Diqqatingizni ushlab turishni o’rganing. “Listeningda asosiy murakkablik bu diqqatni ushlab turish, xatto bir necha sekundga hayolingiz chalg’isa anchagina narsani tushunmay qolishingiz mumkin. IELTS kurslarida men Listeningning qaysi joylarida juda diqqatli bo’lish va qaysi joylarida yozib olish mumkinligini bilib oldim. Chunki 30 daqiqa davom etadigan Listeningda diqqatni to’liq ushlab turishning imkoni yo’q.   psixologlar nazariyasi bo’yicha inson aslida diqqat-e’tiborini 15 daqiqadan ortiq ushlab tura olmaydi. Shuning uchun testning qaysi joylarida dam olish mumkinligini bilish juda muhim.”

 READING

1. Kalit so’zlar bilan ishlashni o’rganing.
   “Reading bosqichida menga IELTS kursida o’rgangan asosiy bir qoidam qo’l keldi: kalit so’zlarni topish va ajratib olish. Qiyin bo’lgan so’zlarni ajratib oling (masalan qahramon ismi yoki ilmiy atamalar), shunda matnni to’liqligicha o’qib chiqish shart bo’lmaydi – kalit so’zlar bilan asosiy mazmunni bilib olish mumkin. Bundan tashqari topshiriqqa qo’yilgan talablarni diqqat bilan o’rganib chiqing. U yerda faqat bitta topshiriq matnni to’liq o’qib chiqish talab qilinadi. Lekin u topshiriq Readingning ohirgi qismida bo’ladi. Kalit so’zlarni ajratib olish strategiyasini juda tez qo’llashni boshladim. Bundan kelib chiqadiki kalit so’zlarni ajratib olish ko’nikmasini doimiy mashq qilish zarur.”

2. Publitsistik va akademik uslubda yozilgan maqolalarni o’qing.
   “Ikkita mezonga to’g’ri keladigan maqolalarni topish juda muhim. Birinchisi – maqolada imtihonda uchrashi mumkin bo’lgan muammolar haqida gap ketishi kerak (iqtisodiy, siyosiy, ekologik va hokozo). Ikkinchisi – Maqola sizdan imtihonda talab qilinadigan uslubda yozilgan bo’lishi kerak. Men Forbes yoki Economist akademik nashrlarini o’qishga harakat qilganman. Ayniqsa Forbesni tavsiya qilaman. Jurnalda juda ko’p mavzular IELTS Akademik moduliga to’g’ri keladi. Biznes, Texnologiya, va Lifestyle bo’limlariga e’tibor bering.”

 WRITING

1. Vaqt – sizning asosiy do’stingiz va yelkadoshingiz.
   “Writing-men uchun eng qiyin blok hisoblangan. Ammo imtixon paytida oson va tez bo’ldi. Tayyorgarlik jarayonida topshiriqni hech qachon 1 soat ichida yakunlay olmaganman. Imtihonda esa vaqtida tugatdim va bir xulosaga keldim: agar tayyorgarlik paytida doim aniq vaqt hisobga olinsa va taymer ishlatilsa, imtihon paytida bu topshiriqni vaqtida bajarish va ishni to’g’ri taqsimlashga yordam beradi.”
2. E’tiboringizni topshiriq tartibiga qarating.
   “Writing haqida shuni aytishim mumkinki, bu qism shunchalik tizimlashganki, bu uchun strategiyani yaxshi bilish kerak va unda to’g’ri amal qilish kerak. Strategiyani biz IELTS kurslarida batafsil o’rganib chiqqanmiz, shuning uchun men Writing blokini o’zim o’ylagandan ham ko’ra yaxshiroq topshirdim.”

 SPEAKING

1. Biladigan va bilmaydigan barcha narsangiz haqida gapiring.
   “Speakingda nima bo’lishidan qat’iy nazar GAPIRISH kerak. Sizdan nima so’rashidan qat’iy nazar gapiring. Agar masalani uncha tushunmay qolgan bo’lsangiz ham, agar g’oyalaringiz tugagan bo’lsa ham, baribir gapirishda davom eting. Chunki fluency and coherence (baholashning bir mezoni) – bu joyda 9 ball olishingiz uchun kutilmagan mavzu bo’lganda ham to’xtovsiz gapirishingiz kerak. Gapni “aylantishingiz” mumkin, fikrlaringiz tugamay qolishi mumkin… Lekin baribir gapiring!”
2. Yengil so’zlar va ahamiyatsiz birikmalar bilan gapingizni to’ldirmang.
   Gaplaringiz stukturasi juda muhim, ya’ni javobingiz to’liq va tushunarli bo’lishi kerak. Masalan, kirish qismi, bog’lovchi qismlar va so’z birikmalariga ahamiyat bering. Ular haqiqatdan og’zaki nutqingizni to’g’ri tashkil etish uchun yordam beradi. English Collocations in Use, kitobini tavsiya qilaman, undan juda ko’p foydalanganman. Umuman bu qo’llanmalar IELTSning barcha qismlari uchun foydali. So’zlarni, so’z birikmalarini o’rganish mobaynida o’zingizda og’zaki nutqni shakllantira borasiz. Doim ushbu so’zlardan foydalanib turish, ularni esda tutish uchun esa maxsus mobil dasturlardan foydalanishingiz mumkin (O’tgan sonda ingliz tilini o’rganish uchun eng yaxshi mobil ilovalarni keltirganmiz.)”.

Imtihonlar, bu o’z-o’zidan doim mashaqqatli va og’ir jarayon hisoblanadi. Har bir kishi topshiriqlarga, muhitga, savollarga va jarayonga turlicha munosabat bildiradi.